Президент Садыр Жапаров в своем выступлении на открытии Кубка мира по кок-бору сказал, что подарит казахскому акыну Биржану Калдыбаеву чистокровного скакуна, и презент будет ждать адресата в Бишкеке. Через неделю акыну вручили обещанный подарок. Однако спустя несколько дней Аманжол Алтаев, представившийся первым заместителем Союза айтыскеров Казахстана, подверг это критике. В связи с этим агентство «Кабар» обратилось за комментарием к президенту Садыру Жапарову.
(Свободный перевод)
— В социальных сетях Аманжол Алтаев, представившийся первым заместителем Союза айтыскеров Казахстана, раскритиковал то, что от имени главы государства акыну Биржану Калдыбаеву был подарен чистокровный скакун. Он призвал не обесценивать значимость народного искусства казахов и не называть проходимца казахским акыном. Что Вы скажете на это?
— Я прочитал в социальных сетях обращение нашего казахского брата Аманжола Алтаева. Конечно же, оно не совсем корректное.
Во-первых, в народе говорят, что нет смерти для посла и певца. Послы ведут важные межгосударственные дела. Певцы, в особенности акыны-импровизаторы, поют о происходящем в свою угоду: критикуют, восхваляют, просят. Искать в этом изъяны или политики не стоит.
Во-вторых, акын-импровизатор Биржан Калдыбаев имеет родство с кыргызами, так же как и я с казахами. Мой прапрапрадедушка Солтонкул женился на дочери казахского народа, моя бабушка Нооча — казашка. Можно сказать, что мы с акыном приходимся друг другу племянником и дядей по материнской линии.
В-третьих, мы, кыргызы и казахи, очень щепетильно относимся к слову. Если бы я не подарил сейчас ему скакуна, то он бы об этом мне припомнил в будущем, воспев в своих песнях. Если бы я не слышал вживую его выступления и строк, адресованные мне, то было бы другое дело.
Поэтому господину Аманжолу я хотел бы сказать, что в этом нет ничего неуместного. Здесь нет политики. Я подарил чистокровного скакуна акыну-импровизатору и своему племяннику в одном лице, чтобы он не таил обиду и не припоминал об этом.
Ну а какой Биржан Калдыбаев акын я, честно говоря, и не знаю. Мы с ним не были знакомы до этого. Его назвали уличным акыном. А может, этот уличный акын в будущем станет известным для кыргызской и казахской публики. Он еще молод. Нужно его поддержать, чтобы он рос творчески и становился узнаваемым.
Казахи и кыргызы должны поддерживать друг друга. Ситуация в мире сейчас обостряется. Есть и те, кто пытается посеять между нашими народами рознь. Мы должны быть далеки от таких ошибок. Давайте сохраним нашу крепкую дружбу.
Текст интервью на казахском языке:
— Әлеуметтік желі арқылы өзін Қазақстанның айтыскер одағының төрағасының бірінші орынбасарымын деп таныстырған Аманжол Әлтаев қырғыз мемлекетінің басшысы қазақ ақыны Біржан Қалдыбаевқа арғымак сыйға тартқанын сынға алды. Қырғыз халқынан қазақтың өнері мен қадір-қасиетін жоғалтпауды сұрап, көшедегі біреуді қазақ халқының ақыны етіп көрсетпеуге шақырды. Бұған қалай жауап берер едіңіз?
— Иә, бауырымыз Аманжол Әлтаевтың әлеуметтік желідегі үндеуін мен де оқыдым. Әрине, бұл ыңғайсыз үндеу болды. Ең алдымен «Елшіге де, әншіге де өлім жоқ» дейді. Елшілер өз жұмысын жасайды. Әншілер, тіпті ақындар өздеріне ыңғайлы жерде ән салады. Сын айтып ән салады, мадақтап ән салады, бірдеңе сұрау үшін ән салады. Одан кемшілік, саясат іздеудің қажеті жоқ. Екіншіден, ақын Біржан Қалдыбаев қырғыздың жиені. Мен қазақтың жиенімін. Біз туысқанбыз. Бесінші атам Солтонқұлдың әйелі Нооча қазақтың қызы еді. Үшіншіден, біз қырғыз-қазақша сөйлейтін халықпыз. Сол сәтте арғымак сыйға тартпасам, ол маған бір кезде ән шырқайтын еді. «Нағашым жаяу жіберді, нағашымның бір арғымаққа алы жок па? деп айтар еді. Ол жерге қатыспасам, сол ақынның әнін естімесем, әңгіме басқа болар еді. Сондықтан Аманжол мырзаға айтарым, сіз ешқашан жайсыз жағдайға тап болған жоқсыз.
Ешқандай саясат жоқ. Айтыскер ақын жиенімнің сөзіне түсіп қалмас үшін ғана арғымақ сыйға тарттым. Ал енді мен Біржан Қалдыбаевтың қандай ақын екенін де білмеймін. Мен оны бұрын да танымайтынмын. Оны көше ақыны деп атаған. Қазір көше ақыны болса, ақыры қазақ қырғыз халқына белгілі ақын болып кетер? «Бесіктегі бала патша бола ма, кім білсін, құрсағындағы бала патша бола ма, кім білсін» дейді. Ол жас бала екен. Қолдау болса ақыры атақты ақын болып шығар. Қазақ пен қырғызды бізден басқа ешкім қолдамайды. Біз бір-бірімізге қолдау көрсетуіміз керек. Қазіргі әлемдік жағдай өткір. Қазақ пен қырғыздың арасына от салғысы келетін үшінші күштер әлі де жоқ емес. Біз мұндай адасушылықтан аулақ болуымыз керек. Арамыздағы тыныштықты сақтайық. Онсыз да ат төбеліндей ғана елміз.
